Bez ikakvog ustezanja možemo tvrditi da se u ovom
delu u potpunosti mogu sagledati Pirandelovi filozofski stavovi. Glavni
junak ovog romana, Vitanđelo Moskarda, u sebe je upio sve likove iz
romana i pripovedaka slavnog sicilijanskog pisca.
Ovaj roman savršene
forme i nesavršenog sadržaja upoznaje nas sa likom čija je svest o sebi
svakako najviša u celom Pirandelovom opusu. Vitanđelo Moskarda otkriva
da mu se nos malo krivi na jednu stranu. Ta banalna konstatacija sitne
fizičke mane polako ga dovodi do saznanja da ga drugi ljudi vide i
prosuđuju na najrazličitije načine, da na njega gledaju iz „sto hiljada“
međusobno nepomirljivih perspektiva. Zbog toga pokušava da otkrije
objektivnu predstavu. Počinje da se ponaša drugačije i da čini
neočekivane stvari uvidevši da se i slika koju su drugi imali o njemu
menja. I dok se Vitanđelo bori da iz sebe istera tog stranca, razvoj
događaja vodi ga ka tragičnom kraju. No da li je zaista na pomolu
tragedija ili će Vitanđelo doživeti oslobođenje?
