S mnoštvom
portreta, Mahfuz nas uvodi u paralelni svet koji je, često, mnogo
bogatiji od onoga u kome živimo, sadržajniji, intenzivniji. Otkriva nam
čarobne veze koje povezuju događaje, načine na koji ljudi komuniciraju,
ili ne uspevaju da to učine, ispunjene ili neispunjene zavete.
Ispod
površine priča odvija se duboka drama ljudskog života, a bogatstvo
Mahfuzovog opusa leži u sposobnosti da izvanredno snažno predstavi
obličja te drame.
Nagib Mahfuz, dobitnik Nobelove nagrade za
književnost, jedan je od najuticajnijih pisaca u arapskom svetu.Rođen je
11. decembra 1911. godine u Kairu.
Studirao je filozofiju na
Kairskom univerzitetu, a prvi roman objavljuje 1939. Posle serije romana
koji su za temu imali život faraona, Mahfuz je zapanjio čitaoce
mamutskom trilogijom čiji romani (Bain al-kasrain, Kasr aš-šauk i
As-Sukarija, 1956/57) prate životne puteve nekoliko porodica srednje
klase u periodu od 1919. do 1952. godine. Tom periodu pripadaju čuveni
romani sa socijalnim temama koji se obično ubrajaju u Mahfuzov
„realistički period“. Kasnije prihvata kontemplativan pristup, kome se
dodeljuje atribut „intelektualnog perioda“, a u romanima kao što je
Al-Lis val kilab (Lopov i psi) dodaje filozofsku dimenziju
socio-istorijskih romana. Objavljivanje romana Avlad haretna (Deca
kvarta Gabalavi) 1959. uzburkalo je verske krugove i delo je bilo dugo
zabranjeno u Egiptu i u celom arapskom svetu. U decenijama koje slede
napisao je preko 60 knjiga, od istorijskih drama do dugih romana
zapletenih struktura o životu u savremenom Egiptu. Istrajno neobičan
tokom celog života, napisao je i na stotine kratkih priča, filmskih
scenarija, novinskih kolumni, eseja. Poslednji roman Sedmo nebo: priče o
natprirodnom objavljen je krajem 2005. godine.
Najveći doprinos
Nagiba Mahfuza arapskoj književnosti bio je u konsolidaciji i jačanju
arapskog romana. Bio je prvi arapski pisac koji se potpuno posvetio
formi, koristeći roman – koji inače nije bio odomaćen na Bliskom istoku –
da iskaže nade i snove egipatskog naroda, uranjajući u antičku prošlost
i dajući poleta sadašnjosti. Realističkim proznim stilom uklanjao je
napetost između tradicije i modernizma. Njegovi književni junaci postali
su poznati diljem arapskog sveta.
Nobelovu nagradu za književnost
dobio je 1988. godine. Od tada Mahfuz postaje međunarodna književna
zvezda i najslavniji pisac iz arapskog sveta.
Umro je u Kairu 30. septembra 2006. godine.
